حالا اگر کسی به شما بگوید نمک زیادی در رژیم غذایی میتواند کشنده باشد، عکسالعمل شما چیست؟ خیلیها با شنیدن این حرف، حس میکنند شنیدهاند «غذا نخور!» اما مطالعات جدید نشان میدهد که چه بخواهیم و چه نه، باید این نگرش غلوآمیزمان را درباره نمک تعدیل کنیم.
تاکنون تحقیقات مختلفی نشان داده بود نمک طعام، یا همان سدیم کلراید، عامل مهمی در بالا بردن فشار خون است و فشارخون بالا هم میتواند باعث بالا رفتن احتمال بیماریهای قلبی باشد. اینها حاصل تحقیقاتی بود که تا به حال انجام شده بود.
اما مطالعه جدید که کار محققان دانشگاه بریگهام انگلستان است، نشان میدهد که کم کردن نمک مصرفی در طی 15 سال، میتواند خطر بیماریهای قلبی و عروقی را به یک چهارم برساند و خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی را به یک پنجم.
بی.بی.سی گزارش داده است این اعداد و ارقام، حاصل بررسی بیش از 3 هزار نفر از کسانی است که در مرحله «پیش فشار خون» بودند. یعنی فشار خون ماکزیمم آنها بین 120 و 130 بود یا فشار خون مینیمم بین 80 و 90 داشتند.طی 10 تا 15 سال، افرادی که نمک مصرفی خود را 25 تا 30 درصد کم کرده بودند، یعنی از 10 گرم به 7 گرم رسانده بودند، از فایدههایی که گفتیم بهره برده بودند و احتمال بروز بیماریهای قلبی و مرگ ناشی از آن به طور قابل ملاحظهای پایین آمده بود.
تصور کنید حملههای قلبی، مصرف بیحد و حصر انواع داروها، تحمل عوارض ریز و درشتشان، سکته قلبی، سکته مغزی، بستری در بخشهای مراقبت ویژه، استراحت مطلق، همه و همه با کم کردن نمک خوراکمان، از 10 گرم به 6 گرم، از افق آینده زندگی ما ناپدید خواهند شد.
البته یک نکته تامل برانگیز دیگر هم در این بین وجود دارد. حد مطلوب نمک در غذای روزانه انسان، 6 گرم است، چیزی در حدود یک قاشق چایخوری سرپر، اما بررسیها نشان میدهد منشا همه نمک مصرفی ما، از آشپزخانهها یا نمکدانی که سر سفرهها میگذاریم، نیست.
متاسفانه در روند تهیه اکثر غذاهای آماده و بستهبندی شده، مثل انواع کنسروها، برای جلوگیری از فساد، مقادیر بالایی نمک استفاده میشود. انواع تنقلات و میان وعدهها هم هستند که هم بستهبندی جالب دارند و هم به شدت وسوسهانگیز و خواستنی، برای همه گروههای جامعه، از کودکان و نوجوانان بگیرید تا بقیه. گزارشها نشان میدهد سه چهارم نمک دریافتی ما، از خوراکیهایی است که میخریم.
بنابراین نتیجه این تحقیقات، شاید بیش از آنکه متوجه مردم و آموزش آنها باشد، قابل توجه کارخانههای تهیه مواد غذایی باشد که در فراوری محصولات خود نمک کمتری به کار بگیرند و به فکر روشهای جایگزین باشند.
درصد نمک هر ماده غذایی بستهبندی شده، باید در برچسب «اطلاعات تغذیهای» آن آمده باشد. به این ترتیب میتوان تا وقتی که در کارخانهها اتفاقی نیفتاده، خودمان دقت کنیم و خوراکیهای با نمک کمتری انتخاب کنیم.چرا از ترکیبهایی مثل «نان و نمک» دست بر نمیداریم؟ چرا نمیگوییم «تو را دوست دارم، چون نان و کاهو؟» یا «چون نان و سیر؟» (مطالعات نشان میدهد هم سالمتر است، هم مفیدتر، کالری هم ندارد!)